Aristo Studio vardı bir zamanlar

SÜRGÜLÜ HESAP CETVELİ

Sürgülü hesap cetveli iki sayının çarpımının logaritmalarının toplamı ile bulunacağı esasına dayanılarak geliştirilmiştir.Eğitimini 75'li yıllara kadar yapan her mühendisin bir hesap cetveli olmuştur. 1967 yılında stajımı Hollanda'da yaptım. Bulunduğum yer Belçika, Hollanda, Almanya sınırlarının birleştiği noktaya çok yakındı. Maastricht'i bugün AB kriterleri ile hepimiz tanıyoruz. Aachen'a çok yakın bir yer. Bir hafta sonu oraya alışveriş yapmaya gittim. Bir Aristo Studio aldım. Fiyatı galiba 37 DM idi. Bu hesap cetveli yeni gelişmiş bir modeldi. İki yüzü de kullanılmakta idi. Genelde dilin üst sırasında x2 yer alırken arka yüze de x2 yerine pi*x değerlerini koyarak 1 sayısını ortaya getirmeyi başarmışlardı. Bu da cetvelin sürgüsünü çok fazla çıkarmadan daha konforlu bir çalışma sağlıyordu. Bu o gün için önemli bir buluştu.

Bu cetvel çelik travay projemi yaparken statik hesapların çözümünde Kani metodu ile dengeleme yaparken bir yıl boyunca bana hizmet etti. Bir gün Gümüşsuyu yurdunda etütte otururken aniden kapı açıldı üç beş arkadaş büyük şamata ile içeri girdiler. Çelik travayını geçtiğimi söylediler. Adetmiş bir arkadaş elimden Aristo Studio'yu kaptı. O arkadaş benden bir ufak sınıftaydı. Ben o kargaşada ne oldu, kim aldı unutmuşum. 30-35 sene sonra o arkadaş beni ziyaret etti ve o günü anlattı. O da mezun olunca cetveli daha genç bir arkadaşa vermiş. Umut ederim, bizim Aristo birkaç kuşak daha el değiştirmiştir. Onu ben ancak bir yıl kullanabildim ama etütte adım Aristo oldu ve 40 yıla yakın zamandır arkadaşlar bu adı unutmadılar.

 

Bu blog yazımı 2005 yılında yazmıştım. Aradan 17 yıl geçmiş. Eski mektupları karıştırken eve gönderdiklerimden birinde 150 TL ya bir hesap cetveli aldım diye yazdığımı buldum. İkinci sınıfta ben bir cetvel daha almışım ama hiç hatırlamıyorum. 250 TL burs aldığımız düşünülürse epeyce bir para vermişim. Uzun zamandan beri iki tane ufak hesap cetvelim bir yerlerde hatıra olarak duruyor. Birisi üzerinde markası var diğeri markasız.

 

 

Benim aldığım cetvel de Reitz marka tanınmış bir cetvelmiş. İnternet'e baktım antika değeri 500 TL civarında. Eski cetvel kıymetlendi. Hemen yıkadım, temizledim baş köşeye  koydum.

İnsan çok zaman geçince unutuyor. Belki de sınavlarda filan bana çok hizmet etti. Hizmetleri unutuldu gitti. Bu arada onu da bu yazı dizisine katarak hakkını vermek istedim.

 

Ben bu sevgili vefalı arkadaşımı anmayı düşünürken, internette o kadar çok sevgilisi olduğunu gördüm ki böylece benim elimde neden çok kalmadığını anladım. Onun işi herkesi sevindirmekmiş. Bu güzel cetveller şu anda kolleksiyoncular tarafından toplanmakta ve korunmaktalar.Yahoo'da bugünlerde üye sayısı 1000 i geçen benim de üyesi olduğum bir yazışma grubu bulunuyor.Siz de benim gibi sürgülü hesap cetvelinizi yitirdiyseniz. Size sanal bir tane sunabilirim
Ein interaktiver Rechenschieber (Britta Worms, Universität Erlangen-Nürnberg) Bunlar da diğer bağlantılar:
Rechenschiebermuseum (Dr. Jörn Lütjens)
Rechenschieber in der Rechnersammlung der Universität Greifswald
Geschichte der Rechenmaschinen (Jan Meyer)
Rechenschieber-Brief (Peter Holland
http://homepages.compuserve.de/fmatth01/Rechenstab/

Yaratıcı zeka ve Gauss

Carl Friedrich Gauß (1777 - 1855) Braunschweig-Göttingen

Yaratıcı zeka konusunda örnek vermek istediğim kişi bir matematik dehası olan Gauss 'dur. İlkokulda öğretmeninin verdiği 1-100 e kadar sayıları toplama ödevini çok kısa sürede çözerek onu şaşırtmıştır.

Gauss'u farklı kılan nedir? Bence bakış açısı. Geniş bir açıdan konuyu görüp analiz etme yetisi. Sıradan bir kişi çabuk bitsin diye sayıları ardarda toplarken, o problemi irdelemeyi tercih etmiş ve ilk ardışık sayılarla son ardışık sayıların toplamlarının eşit olduğunu farketmiştir.

1 2 3 .................................. 48 49 50

100 99 98 ......................... 53 52 51

-------------------------------------------------------------------------

101 101 101................... 101 101 101

Bunun onu çabuk hesap sonucuna götüreceğini o anda anlamıştır. İkinci adım kaç adet 101 olduğunu belirlemektir. 100 rakam olduğuna göre 50 adet 101 sorununcevabı olacaktır. Böylece 5050 sayısına ulaşır. Yaratıcı zeka işte bu satırlar arasında gizlidir.

Matematik eğitiminden geçmiş çok kişi 1 den n e kadar sayıların toplamı sorulduğu zaman bu akıl yürütmeyi yapamaz.

n(n+1)/2 ------------- (n+1) den n/2 tane var

formülünü unutttuğu için çaresiz kalır. Formülleri kendisi çıkaramıyan kişi konuyu bilmiyor demektir. Gauss bu kadar yardım ettikten sonra konuyu anlamamak için kişinin kendisini akıllı kabul etmemesi gerekir.

Soruyu soran öğretmenin daha büyük bir sayıdan başlayan aralarında farkı daha fazla olan sayılar verdiği sanılmaktadır. O zaman sayıları kontrol edip ardışık olduklarını farketmek ilk bakışta daha zor olacaktır. Sorunun diğer farklı bir görünümü de dizideki sayıların adedinin tek sayı olmasıdır. Onun da çözümü zor değil.

1963 Yılı Eylül Ayı ULUS Gazetesi

 


Her insanın hayatında önemli dönüm noktaları vardır. Bugün eskileri karıştırırken böyle bir günü hatırlatan kesilmiş bir gazete parçası elime geçti. Eski anılar bir film şeridi gibi gözümün önünden aktı geçti. Bu akan film şeridini kayıtlara geçirip sizlerle paylaşmak istedim.  

1963 yılında Ankara Yenimahalle Mustafa Kemal lisesinden mezun oldum. Hedefim İstanbul Teknik Üniversitesi sınavlarını kazanmak ve orada okumaktı. Liseden dört beş arkadaş İstanbul'a gittik ve sınavlara girdik. Sonra Ankara'ya döndük sonuçları bekliyoruz. Bir gün haberi aldık ki, neticeler belli olmuş, ama o anda sonucu öğrenmem mümkün değil. Ankara İstanbul arasında en hızlı iletişim telefonla yazdırılarak saatlerce beklenerek sağlanıyor. Gazetelerin İstanbul'da basılanları özel kamyonlarla gece Ankara'ya taşınıyor. O günün haberleri gece İstanbul'da basılıyor ve Ankara'da ertesi sabah sizin elinize geçiyor. Benim ertesi gün sabahı bekliyecek vaktim yok. Aklıma bir cinlik geldi. Ulus gazetesi Ankara'da basılıyordu. Doğru Ulus'a o zaman Ulus gazetesinin Rüzgarlı sokaktaki merkezine gittim. Yalvarıp öğrenmeyi umut ediyorum. Orada bana gazetenin basıldığı yeri tarif etiler. Posta caddesi ile Hergele meydanı diye bilinen yerin arasında olduğu aklımda kalmış. Çok basit kurşunla harfleri dizilen eski usul bir matbaada buldum kendimi.  İçeri girer girmez bir usta ile karşılaştım adam benim heyecanımdan halimi anladı elini bir kağıda uzattı orda ismimi aradı. O anda onlar da o yazıyı diziyor veya dizecek olsalar gerekti. Usta bana kazandığımı söyleyince hayatımda ilk defa ayaklarımın yerden kesildiğini hissettim. Ayakların yerden kesilmesini yaşamak şansına eriştim. Böyle bir duyguya erişmek için bir şeyi aşırı bir şekilde istemek gerekiyor. 

Şimdi 59 yıllık yaşamıma geri dönüp baktığımda, ömrüm boyunca en aşırı arzumun İTÜ'ye girmek olduğunu söyleyebilirim. Bu anıların ortaya çıkmasına yardımcı olan o gazete parçasını de buraya ekliyorum. Bir başka güzellik de o gün tanımadığım, bu gün 42 yıldır dost olduğum kardeşlerimin bir kısmının isimlerini orada tekrar görmem. Bir kısmı yok çünkü ertesi gün de devamı yayınlanacak. Ben de ilk gün yayınlanan şanslılar arasındayım.

Usta neden hırçın mış?

Sanat bir yetenek işi

1 Ocak 2005 günü Şule ile beraber sevgili İbrahim ve eşi sevgili Gülay'ın geleneksel 1 Ocak toplantılarına katıldık. İkisi de bizi çok güzel ağırladılar. Bütün incelik ve güzelliklerine ek olarak İbrahim arkadaşım , bir portremi de çizerek bana armağan etti.(Diş kirası)

Arkadaşım İbrahim Direk ile 11.2.1985 tarihinde Galata Kulesinde bir davette tanışmıştık. Ogün bir peçete üzerindeki çizgileri 20 yıl sonra bugün sayfamı süslüyor. 20 yılda ne kadar değişme olduğunu gene İbrahim'in çizgilerinden görebilirsiniz.(Saçları kaçırmayın)

Bu fotoğraf da benim İbrahim'e bir armağanım olsun